You might have read Sir Arthur’s books, watch the tv programs and the movies made from his stories but, if you have never read it in Yiddish -and in such clean good Yiddish- you have never really read into Arthur Conan Doyle’s writings.
In plain English Sherlock Holmes is just another police inspector but in his Yiddish version he becomes a maven, a policeman with a Yiddish kop, a master in his trade.
Well, maybe he is the same person but for us, those who can read it in Yiddish it becomes such a ‘mekhaye’ to learn and solve the crimes and mysteries that I came to think how was it possible, did we actually enjoyed him before he learned Yiddish?
In any case, you should read this book.
If you read a lot of Yiddish you will enjoy it.
If you read a little but it will make it worthwhile and if you never or almost never read in Yiddish please read this book and refresh your language, enrich your brain and enjoy the time!
איר האָט אפֿשר געלייענט סער אַרטהערס ביכער, צוקוקן די טעלעוויזיע־פּראָגראַמען און די קינאָ פֿון זײַנע דערציילונגען, אָבער אויב איר האָט עס קיינמאָל נישט געלייענט אויף ייִדיש – און אין אַזאַ ריין גוטן ייִדיש – האָט איר קיינמאָל טאַקע נישט געלייענט אין אַרטהור קאָנאַן דוילס שריפטן.
אויף פּשוט ענגליש איז שערלאַק האָלמעס נאָר נאָך אַ פּאָליציי אינספעקטאר, אָבער אין זײַן ייִדישער ווערסיע ווערט ער אַ מאַווען, אַ פּאָליציאַנט מיט אַ ייִדישער קאָפּ, אַ בעל־מלאָכה.
נו, אפשר איז ער דער זעלבער מענטש אבער פאר אונז די וואס קענען עס ליינען אויף יידיש ווערט עס אזא ‘מחיה’ צו לערנען און לייזן די עבירות און מיסטעריעס וואס איך בין געקומען טראכטן ווי אזוי עס איז מעגליך, האבן מיר טאקע פריער הנאה געהאט פון אים ער האט זיך געלערנט יידיש?
אין קיין פאַל, איר זאָל לייענען דעם בוך.
אויב איר ליינט אסאך יידיש וועט איר הנאה האבן;
אויב איר לייענען אַ ביסל אָבער עס וועט מאַכן עס ווערט עס און אויב איר קיינמאָל אָדער כּמעט קיינמאָל לייענען אויף ייִדיש ביטע לייענען דעם בוך און דערפרישן דיין שפּראַך, באַרייַכערן דיין מאַרך און הנאה די צייט!
Ir hot afshr geleyent ser arthers bikher, tsukukn di televizye-programen aun di kino fun zayne dertseylungen, ober aoyb ir hot es keynmol nisht geleyent aoyf eydish – aun in aza reyn gutn eydish – hot ir keynmol take nisht geleyent in arthur konan doyls shriftn.
Aoyf pshut english iz sherlak holmes nor nokh a politsey insfektar, ober in zayn eydisher versye vert er a maven, a politsyant mit a eydisher kop, a bel-mlokhh.
Nu, afshr iz er der zelber mentsh aber far aunz di vas kenen es leynen aoyf eydish vert es aza ‘mkhih’ tsu lernen aun leyzn di ebirus aun misteryes vas ikh bin gekumen trakhtn vi azoy es iz meglikh, habn mir take fryer hnah gehat fun im er hat zikh gelernt eydish?
In keyn fal, ir zol leyenen dem bukh.
Aoyb ir leynt asakh eydish vet ir hnah habn.
Aoyb ir leyenen a bisl ober es vet makhn es vert es aun aoyb ir keynmol oder kmet keynmol leyenen aoyf eydish bite leyenen dem bukh aun derfrishn deyn shprakh, baraykhern deyn markh aun hnah di tseyt!