This week’s proverbs
זײַן וואָרט זאָל זײַן אַ בּריק, וואָלט איך מורא געהאַט אַריבּערצוגײן
transliterated
zayn vort zol zayn a brik volt ikh moy’re gehat aribertsugeyn
in English
should his word be a bridge, I would be afraid to cross over
in Hebrew
לו המילה שלו היה גשר הייתי מפחד לעבור עליו
another
וואָס ער זאָגט מײנט ער נישט און וואָס ער מײנט זאָגט ער נישט
transliterated
vos er zogt meynt er nit un vos er meynt zogt er nit
in English
what he says he does’t mean; what he means he doesn’t say
in Hebrew
מה שהוא אומר הוא לא מתכוון ומה שהוא מתכוון הוא לא אומר
or this
ליגנט טאָר מען נישט זאָגן, אָבּער דעם אמת דאַרף מען נישט זאָגן
transliterated
lignt tor men nit zogn, ober emes darf men nit zogn
in English
one must not lie; neither does he have to say the truth
in Hebrew
לשקר אסור אבל את האמת לא חייבים לומר
lastly
פון שלום וועגן מעג מען אפילו אַ ליגנט זאָגן
transliterated
fun sholem vegn meg men afi’le a lignt zogn
in English
for the sake of peace one may even lie
in Hebrew
למען השלום מותר אפילו לשקר
אַ גרויסער בּעל זכּרון
דער רבּי ר‘ יחזקאל שינאָווער זצ”ל איז געווען שטאַרק נזהר אין שמירת הלשון. נישט רעדענדיק אויף קײנעם קײַן שלעכט וואָרט. אײנמאָל איז אים אויסגעקומען צו זאָגן אויף אײנעם אַז יענער איז אַ ליגנער, ער האָט אָבּער נישט געוואָלט אַרויסבּרענגען דעם אויסדרוק פון מויל, האָט ער דאָס געזאָגט אויף אַן איראָנישן שאַרפזיניקן אויפן. דער און דער איז אַ שאַרפער בּעל זכּרון. אײנער געדענקט וואָס עס האָט פּאַסירט מיט צען יאָר צוריק. אײנער געדענקט די געשעענישן פון צוואָנציק יאָר צוריק, א.א.וו. אָבּער דער איז אַ געוואַלדיקער בּעל זכּרון, אַז ער געדענקט אפילו אַזעלכע זאַכן וואָס האָבּן זיך קײנמאל נישט אָנגעהויבּן….
a groyser bal zikoren
der Re’be R’ Kheskel Shinover zt”l iz geven shtark nizer in shmiras haloshn. nit redendik af keynem kayn shlekht vort. eynmol iz em oysgekumen tsu zogn af eynem az yener iz a ligner, er hot ober nit gevolt aroysbrengen dem oysdruk fun moyl, hot er dos gezogt af an i’ronishn sharfzinikn oyfn. Der un der iz a sharfer bal zikoren. eyner gedenkt vos hot pasirt mit tsen yor tsurik. Eyner gedenkt di geshe’enishn fun tsvotsik yor tsurik. u.a.v. Ober der iz a gevaltker bal zikoren, az er gedenkt afi’le azalkhe zakhn vos hobn zikh keynmol nit ongehoybn…..
a phenomenal memory
Rabbi Yecheskiel Shinover was extremely careful not to speak loshon hora, an evil word about anyone. One time he had to say about someone that he is a liar, but couldn’t bring himself to express that word, so he said it a sharp witted way. So and so has a phenomenal memory. One remembers what happened 10 years ago, another vivdly recalls occurences of 20 years ago, etc. But this guy has a remarkable recollection, so much so, that he remembers such things that never even existed….
בעל זכרון גדול
הרבי ר‘ יחזקאל משינוב זצ”ל היה מאוד נזהר בשמירת הלשון, לא לדבר ח”ו מילה רע על אף אחד. יצא לו פעם אחד לומר על מישהו שהוא שקרן אבל הוא לא רצה להוציא
את הביטוי הזה מהפה. אז הוא אמר את זה באירוניה שנונה, פלוני יש לו זכרון נהדר. אחד זוכר מה שקרה לפני עשר שנים. השני זוכר מאורעות מלפני עשרים שנה, וכו‘ אבל ההוא יש לו זכרון כל כך מיוחד,כי הוא זוכר אפילו כאלה דברים שלא קרו אף פעם….
דער אונטערשײד
דער שינאָווער רב פלעגט זאָגן, דער חילוק צווישן מיר און מײַן בּרודער ר‘ בּרוכ‘ל גאָרליצער, מײַן בּרודער האָט ליבּ דעם אמת, איך אָבּער האָבּ פײַנט דעם שקר…
der untersheyd
der Shinover Rov flegt zogn, der khilek tsvishn mir un mayn bruder, R’ Borekhl Gorlitser, mayn bruder hot lib dem emes, ikh ober hob faynt dem sheker….
the difference
The Shinover Rov used to say, ” the difference between my brother, R’ Boruch’l Gorlitzer and myself is that my brother loves the truth. I, however, hate falsehood…
ההבדל
הרב משינוב זצ”ל היה אומר, ההבדל ביני לבין אחי, ר‘ ברוכ‘ל מגורליץ, הוא שאחי אוהב את האמת אבל אני שונא את השקר….
נישט נאָר פאַר עקספּאָרט
פאַראַן מענטשן וואָס פּרעדיקן כּסדר וועגן אמת, בּאַקלאָגן זיך שטענדיק דערויף וואָס דער וועלט איז פאַלש און מ‘גײט נישט מיטן אמת. אָבּער ווען עס האַנדעלט זיך וועגן זײער אײגענע פּריוואַטע לעבּן, זענען זײ לײדער זײער ווײַט פון אמת.
דאָס איז דער טײַטש פון פּסוק (משלי כ”ג,כ”ג) אמת קנה ואל תמכּור..קויף דעם אמת פאַר דײַן אײגן געבּרויך, נישט בּלויז פאַר יענעם אויף עקספּאָרט… (ר‘ מ”מ קאָצקער)
nit nor far eksport
fa’ran mentshn vos predikn k’seyder vegn emes, baklogn zikh shtendik derpyf vos der velt iz falsh un m’geyt nit mitn emes. ober ven es handelt zikh vegn zeyer eyge’ne priva’te lebn, zenen zey leyder zeyer vayt fun emes.
dos iz der taytsh fun posuk, ’emes kney v’al timkor’…koyf dem emes far dayn eygn gebroykh, nit bloyz far yenem, af eksport….
not only for export
There are those people that consistently preach about truth, always complaining how fake the world is and how people abandon the truth, but when it comes to their own private lives, they are, regrettably, far away from the truth.
That is the meaning of the verse, (Proverbs 23:23) “buy the truth and do not sell”, but the truth for your own use and just for resale, export….(Rabbi M”M of Kotsk)
לא רק ליצוא
ישנם אנשים שמטיפים ללא הרף על האמת, מתלוננים תמיד שהעולם מזויף ולא הולכים עם האמת אבל כשזה מגיע לחיים הפרטיים שלהם, הם לצערנו רחוק מן האמת.
זה הפירוש של הפסוק (משלי כ”ג כ”ג) ‘אמת קנה ואל תמכור‘, תקנה את האמת לשימוש עצמי לא רק לאחרים, ליצוא…..